Hamiləlik dövründə qadın orqanizmində bir çox dəyişiklik baş verir və ağ axıntı bu prosesin təbii bir hissəsidir. Hamiləlikdə axıntının əmələ gəlməsində müxtəlif fizioloji faktorlar rol oynayır. Qeyd edək ki, adətən zərərsiz olan ağ axıntı hamiləlik zamanı orqanizmin özünü qoruma mexanizmi kimi meydana gəlir. Bu cərəyanın əsas səbəbləri bunlardır:
Hormonal Dəyişikliklər. Hamiləlik dövründə bədəndə baş verən ən böyük dəyişikliklərdən biri hormon səviyyəsinin artmasıdır. Xüsusilə progesteron və estrogen hormonları vaginal sekresiyaların istehsalında mühüm rol oynayır. Progesteron uterusu hamiləliyə hazırlamaq və dölün inkişafını dəstəkləmək üçün lazım olan bir hormondur. Bu hormonun artması vaginal sahədə daha çox selik əmələ gəlməsinə səbəb olur. Bu selik infeksiyalara qarşı bir maneə yaradır və vaginal bölgəni təmiz saxlamağa kömək edir. Bundan əlavə, hormonlardakı bu artım vaginal divarların qalınlaşmasına və qan dövranının daha sıx olmasına səbəb olur və axıntının artmasına səbəb olur.
Vaginal flora. Hamiləlik dövründə vaginal florada, yəni vaginada təbii bakteriya balansında dəyişikliklər baş verir. Vagina laktobasil adlı faydalı bakteriyalarla doludur və bu bakteriyalar vaginal mühiti turş saxlayaraq zərərli mikroorqanizmlərin böyüməsinin qarşısını alır. Hamiləlik dövründə vaginal flora hormonların təsiri altında aktivləşir, bu da ağ axıntının artmasına səbəb olur. Bundan əlavə, hamiləlik zamanı vaginal flora dəyişdikcə axıntının miqdarında və tutarlılığında dəyişikliklər müşahidə edilə bilər. Bu təbii bir prosesdir və bədəni infeksiyalardan qorumağa kömək edir.
Hamiləlik zamanı artan estrogen səviyyəsi. Hamiləlik dövründə estrogen hormonunun səviyyəsi əhəmiyyətli dərəcədə artır. Estrogen uşaqlığın böyüməsini, qan dövranını və vaginal ifrazatların istehsalını tənzimləyən bir hormondur. Bu hormonun yüksək olması vaginada daha çox ağ axıntı əmələ gəlməsinə səbəb olur. Estrogenin bu təsiri həm vaginanı nəm saxlamaq, həm də infeksiyaların qarşısını almaq üçün vacibdir. Əgər axıntı ağ və qoxusuzdursa, bu, ümumiyyətlə sağlam hamiləliyin əlaməti hesab olunur. Bununla belə, estrogendə həddindən artıq artım nadir hallarda bəzi qadınlarda narahatedici axıntıya səbəb ola bilər. Bu zaman vaginal gigiyena təmin edilməli və rahatlaşdırıcı tədbirlər görülməlidir.
Hamiləlikdə ağ axıntı ümumiyyətlə normaldır və sağlam hamiləliyin əlamətlərindən biri hesab olunur. Ancaq bəzi hallarda bu axıntının xüsusiyyətləri dəyişə və bu dəyişikliklər əsas infeksiya və ya sağlamlıq probleminin əlaməti ola bilər. Axıntının rəngində, qoxusunda və ya teksturasında anormallıqlar müşahidə edildikdə bu təhlükəli ola və tibbi yardım tələb edə bilər. Ağ axıntının təhlükəli ola biləcəyi vəziyyətlər bunlardır:
Pis qoxu və rəngin dəyişməsi. Ağ axıntı adətən qoxusuz və ya çox zəif bir qoxuya malikdir. Ancaq axıntı pis bir qoxu yaymağa başlayanda bu, çox vaxt vaginal infeksiyaların əlaməti ola bilər. Xüsusilə balıq qoxusuna bənzəyən bir qoxu bakterial vaginoz kimi infeksiyaların əlaməti hesab olunur. Bundan əlavə, ifrazatın rəngi ağdan sarıya, yaşıl və ya boz rəngə dəyişməyə başlayırsa, bu da infeksiya əlaməti ola bilər. Sarı və yaşıl axıntı cinsi yolla ötürülən infeksiyalarla əlaqələndirilir və təcili müalicə tələb edir.
Qaşınma və ya yanma ilə axıntı. Ağ axıntı adətən vaginal sahədə heç bir narahatlıq yaratmır. Ancaq sözügedən axıntı qaşınma, yanma və ya qıcıqlanma ilə müşayiət olunarsa, bu, çox vaxt infeksiya əlaməti hesab edilir. Xüsusilə vaginal sahədə sıx qaşınma və yanma şikayətləri maya infeksiyası (kandida) ilə əlaqəli ola bilər. Hamiləlik dövründə maya infeksiyaları olduqca geniş yayılmış bir infeksiya növüdür və estrogen səviyyələrinin artması bu infeksiyaya daha da təkan verir. Müalicə edilməzsə, bu infeksiyalar vaginal bölgədə qıcıqlanmanı artıraraq daha ciddi problemlərə səbəb ola bilər. Bu səbəbdən haşınma və yanma əlamətləri müşahidə edildikdə həkimə müraciət etmək və müvafiq müalicəyə başlamaq vacibdir.
Axıntıda müşayiət edilən digər simptomlar. Ağ axıntı bəzən öz-özünə problem yaratmır, lakin digər əlamətlərlə müşahidə edildikdə təhlükəli ola bilər. Məsələn, çanaq ağrısı, qarnın aşağı hissəsində təzyiq hissi və ya idrar zamanı yanma kimi simptomlar infeksiyanın yayıldığını göstərir. Bundan əlavə, ifrazat güclü vaginal quruluq, cinsi əlaqə zamanı ağrı və ya tez-tez sidiyə getmə kimi simptomlarla müşayiət olunarsa, bu zaman da vaginal infeksiyalardan şübhələnmək lazımdır.
Daha əvvəldə də qeyd etdiyimiz kimi, hamiləlikdə ağ axıntı ümumiyyətlə təbii proses hesab edilsə də, bəzi hallarda narahatedici bir hala çevrilir. Hamiləlikdə axıntının miqdarına nəzarət etmək və mümkün infeksiyaların qarşısını almaq üçün müxtəlif gigiyena və müalicə üsullarından istifadə etmək lazımdır. Bundan əlavə, bəzi hallarda tibbi yardım tələb edən simptomlar baş verə bilər. Bu bölmədə hamiləlik zamanı ağ axıntının qarşısının alınması və müalicəsinin təhlükəsiz və effektiv üsullarını müzakirə edəcəyik.
Hamiləlik zamanı vaginal gigiyena axıntının miqdarının azaldılmasında və infeksiyaların qarşısının alınmasında mühüm rol oynayır. Gündəlik qulluq aşağıdakı addımları əhatə etməlidir:
Pambıq alt paltarının istifadəsi: Nəfəs ala bilən və vaginal nahiyəni quru saxlamağa kömək edən pambıq alt paltarı axıntının narahatedici təsirlərini yüngülləşdirir.
Alt paltarının tez-tez dəyişdirilməsi: Alt paltarın nəmlənməsinin qarşısını almaq üçün mütəmadi olaraq dəyişdirmək vacibdir.
Ətirsiz sabunların seçilməsi: Ətirli və ya kimyəvi tərkibli sabunlar vaginal nahiyənin təbii pH balansını poza bilər, ona görə də həssas dəriyə uyğun məhsullara üstünlük verilməlidir.
Duşdan sonra vaginal nahiyənin yaxşıca qurudulması: Vaginal nahiyənin tamamilə quru olmasına və yaş qalmamasına diqqət yetirilməlidir.
Tamponlardan və ya vaginal duşdan qaçınmaq: Hamiləlik dövründə vaginal duş və ya tamponların istifadəsi tövsiyə edilmir, çünki bu halda vaginal tarazlıq pozula bilər ki, bununla da infeksiya riski arta bilər.
Qeyd edək ki, hamiləlikdə vaginal axıntılardan biri olan ağ axıntı bəzi hallarda tibbi yardım tələb edir. Axıntı zamanı aşağıdakı simptomlar müşayiət olunarsa, bir mütəxəssislə məsləhətləşməlisiniz:
Pis qoxuRəngin dəyişməsiQaşınma və yanmaQarın ağrısı və qızdırmaPis qoxu: Normal ağ axıntı qoxusuzdur. Lakin axıntıda balıq qoxusu hiss olunarsa, bu bakterial vaginoz kimi infeksiyaların əlaməti ola bilər.
Rəngin dəyişməsi: Axıntının rəngi ağdan sarıya, yaşıl və ya boz rəngə dəyişdikdə infeksiya ehtimalı yüksəkdir.
Qaşınma və yanma: Vaginal sahədə şiddətli qaşınma, yanma və ya qıcıqlanma maya infeksiyasının və ya digər vaginal problemin əlaməti ola bilər.
Qarın ağrısı və qızdırma: Əgər axıntı qarın ağrısı və qızdırma kimi əlamətlərlə müşayiət olunarsa, bu, daha ciddi infeksiyanın əlaməti ola bilər.
Belə simptomlarla qarşılaşdıqda düzgün diaqnoz və müalicə üçün həkimə müraciət etmək vacibdir. Unutmayın ki, hamiləlik dövründə hər hansı bir infeksiyanın erkən diaqnozu ana və körpənin sağlamlığı üçün çox vacibdir.
Yekun olaraq bilmək lazımdır ki, hamiləlik zamanı ağ axıntı bədənin təbii müdafiə mexanizmi kimi çıxış edir. Bu axıntı vaginal bölgəni təmiz saxlayaraq infeksiyalardan qoruyur və adətən hamiləlik irəlilədikcə artır. Normal şəraitdə ağ və qoxusuz olan bu axıntı hamiləlik boyu sağlam bir prosesin əlaməti hesab olunur. Lakin hər hansısa anormallıq hiss etdikdə, ağrı və ya narahatlıq olduqda mütləq ginekoloqa bu barədə məlumat vermək lazımdır.
Daha əvvəldə də qeyd etdiyimiz kimi, hamiləlikdə ağ axıntı ümumiyyətlə təbii proses hesab edilsə də, bəzi hallarda narahatedici bir hala çevrilir. Hamiləlikdə axıntının miqdarına nəzarət etmək və mümkün infeksiyaların qarşısını almaq üçün müxtəlif gigiyena və müalicə üsullarından istifadə etmək lazımdır. Bundan əlavə, bəzi hallarda tibbi yardım tələb edən simptomlar baş verə bilər. Bu bölmədə hamiləlik zamanı ağ axıntının qarşısının alınması və müalicəsinin təhlükəsiz və effektiv üsullarını müzakirə edəcəyik.
Müayinə üçün həkimə ehtiyacınız var?
